Czosnek niedźwiedzi Allium ursinum to roślina jadalna, lecznicza i ozdobna należąca do rodziny amarylkowatych. W naturalnych warunkach porasta runo wilgotnych europejskich lasów liściastych. W Polsce jest rośliną objętą ochroną, licznie występuje w lasach Sudetów i Karpat, pojawia się również przy brzegach rzek i strumyków. Osiąga wysokość nawet do pięćdziesięciu centymetrów. Tworzy rozległe łany pełne intensywnie zielonych lancetowatych listków, o podłużnym kształcie. W maju dotąd bezlistne pędy pokrywają się urokliwymi kwiatostanami w kształcie baldachimów pełnych drobnych, białych kwiatków, które wytwarzają intensywny czosnkowy zapach.
Zioła, które warto mieć w ogródku – czosnek niedźwiedzi
Warto uprawiać czosnek niedźwiedzi w swoim ogródku ze względu na jego lecznicze właściwości, które są bardzo zbliżone do tradycyjnego czosnku w ząbkach. Pobudzanie trawienia, obniżenie ciśnienia krwi, zapobieganie miażdżycy to tylko kilka z wielu innych działań, jakie wykazuje regularne spożywanie czosnku niedźwiedziego. Dodatkowo wykazuje silne działanie przeciwbakteryjne, przeciwpasożytnicze i wspierające układ odpornościowy. Ponadto zawiera wysokie stężenia składników takich jak fosfor, magnez, mangan, potas, selen, siarka, sód, wapń i żelazo. Witamin B i C i związków siarki, którym czosnek niedźwiedzi zawdzięcza swój czosnkowy zapach i lekko pikantny smak. Wykazuje działanie rozrzedzające wydzielinę zalegającą w oskrzelach, oraz pobudzające apetyt. W dawnej medycynie czosnek niedźwiedzi miał szerokie zastosowanie podczas leczenia duru brzusznego i gruźlicy.
Uprawa czosnku niedźwiedziego.
Czosnek niedźwiedzi najlepiej rozwija się na stanowiskach zacienionych i w żyznej, dobrze przepuszczalnej glebie. Ważne, aby unikać nadmiernego nawodnienia podłoża, gdyż prowadzi to do gnicia cebulek. Czosnek niedźwiedzi wymaga regularnego odchwaszczania, poza tym nie wymaga innych zabiegów pielęgnacyjnych. Jest rośliną w pełni mrozoodporną. Jest również wyjątkowo odporny na niemal wszystkie choroby roślin. W okresach długiej suszy wymaga regularnego, umiarkowanego nawadniania.
Wysiew czosnku niedźwiedziego do gruntu.
Czosnek niedźwiedzi należy rozsadzać z młodych cebulek w okresie między wrześniem a październikiem w dziesięciocentymetrowych odstępach, na około siedem centymetrów głębokości.
W ogrodzie świetnie spełni się w roli dekoracji miejsc zacienionych i odosobnionych, lub do zagospodarowania podłoża pod koroną drzew. Czosnek niedźwiedzi można z powodzeniem uprawiać w pojemnikach ustawionych na tarasie czy balkonie.
Czosnek niedźwiedzi w kuchni.
Roślina w całości jest przydatna do spożycia i stanowi świetny dodatek do sałatek, zup i sosów. Najlepiej używać go na świeżo, wykazuje wtedy najwyższą zawartość i najlepszą wchłanialność swoich drogocennych dla zdrowia składników. Jest świetną alternatywą dla szczypiorku, czy natki pietruszki wykorzystywanych jako posypka do rozmaitych dań.
Nie warto suszyć liści czosnku niedźwiedziego, gdyż tracą wówczas wszystkie swoje właściwości. Najlepszym rozwiązaniem dla przedłużenia przydatności do spożycia jest mrożenie umytego i dokładnie osuszonego czosnku niedźwiedziego w przeznaczonych do tego torebkach.
Czosnek niedźwiedzi uprawiany w ogródku nadaje się do zbiorów przed rozpoczęciem procesu kwitnienia, ponieważ później nabiera bardzo gorzkiego posmaku. Idealne będą młode, jędrne listki i pąki przebywające jeszcze w okresie wegetacji. Ogólnie czas zbiorów czosnku niedźwiedziego można określić na okres od połowy kwietnia do połowy maja.
Przepis na pastę z czosnku niedźwiedziego.
Prawdziwa bomba witaminowa pełna zdrowia i witalności. Intensywny zielony kolor pasty przynosi na myśl wyłącznie pozytywny wpływ na organizm. Niezwykle prosta w przygotowaniu, pozwala na wykorzystanie nadmiaru świeżych liści. Jest świetną bazą dla sosów typu pesto, dressingów, ale także ciepłych sosów i zup typu krem.
Składniki:
– 200 gram świeżych liści czosnku niedźwiedziego
– trzy pełne łyżki stołowe oliwy z oliwek dobrej jakości
– pół łyżeczki soki
Liście szpinaku dokładnie opłucz i wyłóż na czystą bawełnianą ściereczkę. Pozostaw liście na jakiś czas do wyschnięcia. Następnie przełóż liście do blendera, dodaj porcję oliwy i soli i zblenduj na wysokich obrotach aż do uzyskania gładkiej konsystencji.
Pasta wzbogacona o dobrej jakości ser typu parmezan i ulubione orzeszki będzie stanowiła doskonałą alternatywę dla klasycznego bazyliowego pesto. Podana z fajnym włoskim makaronem będzie zaskakującą dla domowników nowością, która z pewnością zagości na stałe w waszym jadłospisie.