Coraz więcej osób chciałaby podać na stół warzywa z własnego ogrodu. Wiadomo, jak są uprawiane, czym nawożone. Są zawsze świeże. Jesteśmy pewni, że zawierają mniej chemii w porównaniu do tych ze sklepu czy bazaru. Uprawa warzyw nie jest trudna, dlatego warto wydzielić na nie część ogrodu.
Przed założeniem własnego ogrodu warzywnego odstrasza nas wizja ciężkiej pracy i żmudna pielęgnacja. Wiemy, że ogród nie wypełni potrzeb żywnościowych naszej rodziny. Należy więc potraktować uprawę warzyw do przyjemnego spędzenia czasu na świeżym powietrzu a także jako sposób na naszą kreatywność. Do warzywnika wybieramy rośliny łatwe w uprawie, a także cieszące się ładnymi liśćmi i kwiatami. Planując ogródek, weźmy pod uwagę nie tylko potrzeby roślin, lecz także ich walory ozdobne.
Projektowanie ogrodu warzywnego
Już nawet w niewielkim przydomowym ogródku możemy się cieszyć świeżymi warzywami. Możemy je posadzić na niedużych grządkach albo wykorzystać miejsca pod drzewami owocowymi. Wybierajmy do tego nasłonecznioną część ogrodu, osłoniętą od wiatru.
Ogród potrzebuje pielęgnacji, podlewania, pielenia. Warto więc tak zaprojektować grządki i ścieżki, żeby był do nich łatwy dostęp i aby w czasie prac nie deptać roślin.
Wybór warzyw
Aby wybrać odpowiednie warzywa, kierujmy się nie tylko upodobaniami smakowymi, ale też wymaganiami glebowymi roślin. Żeby jak najlepiej wykorzystać zasoby gleby i uniknąć jej wyjałowienia, najlepiej zastosować płodozmian. To znaczy, że co roku sadzi się rośliny o różnych wymaganiach pokarmowych. W pierwszym roku – warzywa z największymi wymaganiami, czyli kapustne, dyniowate, pomidory, ogórki, sałatę. W następnym roku na tej samej grządce posadzić można rośliny z mniejszymi wymaganiami, np. warzywa korzenne i przyprawy. W trzecim roku sadzimy rośliny motylkowe o mniejszych wymaganiach. Rośliny te wzbogacają glebę w azot i fosfor.
Rośliny posadzone w sąsiedztwie wzajemnie na siebie oddziałują. Różne gatunki działają na siebie korzystnie, na przykład wzajemnie chronią się przed szkodnikami. Marchew odstrasza szkodniki cebuli i na odwrót. Natomiast czosnek odpędza większość szkodników.
Rośliny mogą też działać na siebie w sposób niekorzystny, przez konkurowanie o wodę i składniki pokarmowe. Żeby tego uniknąć, starajmy się nie sadzić roślin z tej samej grupy. Warto sadzić obok siebie roślin o różnym zasięgu korzeni, pobierające pożywienie z różnych warstw gleby.
Przygotowanie gruntu
Przed rozpoczęciem wyznaczania miejsca na grządki i ścieżki, ziemię trzeba spulchnić przy pomocy motyki lub szpadla. Jest to bardzo ważne, szczególnie jeśli ziemia jest ciężka i zbita. Później trzeba użyźnić glebę przy pomocy torfu lub kompostu. Zabiegi te wykonujemy wiosną lub jesienią.
W ogrodzie dobrze jest znaleźć miejsce na kompostownik. Dzięki niemu będziemy mieć pod dostatkiem najlepszy nawozu organicznego. Dodatkowo kompostownik pozwoli na wykorzystanie odpadków z ogrodu.
Rozsady czy nasiona?
Warzywa sadzimy z nasion lub rozsady. Większość warzyw, jak sałata, rzodkiewka, bób, szpinak czy cebula, możemy wysiać z nasion. Natomiast warzywa ciepłolubne o długim okresie wegetacji, w naszym klimacie nie zdążą wydać plony. Więc należy rozmnażać je z rozsady. Są to rośliny takie jak pomidory, papryka, por, seler, kalafior i brokuł.
Warzywa rozmnażane z rozsady wysiewamy do płaskim pojemników albo małych doniczek. Ustawiamy je w domu, w ciepłym i dobrze oświetlonym miejscu. Żeby przyspieszyć wegetacje, można je przykryć folią. Po 2 tygodniach, gdy rośliny wykiełkują, trzeba je przerzedzić, zostawiając tylko najsilniejsze okazy. Rozsady dobrze jest zahartować przed przesadzeniem do gruntu, W tym celu, w ciepłe dni wynośmy pojemniki na dwór i stopniowo zostawiajmy na coraz dłużej. Rośliny z rozsady przesadzamy do gruntu w maju.
Jakie zabiegi pielęgnacyjne w ogrodzie?
- Podlewanie – ogród trzeba regularnie podlewać. Jest to szczególnie ważne dla roślin lubiących wilgoć, jak ogórki czy pomidory. Warzywa trzeba podlewać wieczorem. Podlewamy je obficie, tak aby gleba została przesiąknięta wodą.
- Pielenie – najbardziej pracochłonną czynnością i najbardziej nielubianą przez ogrodników jest usuwanie chwastów. Trzeba to robić ostrożnie, żeby nie uszkodzić roślin, a co najważniejsze – odróżnić rośliny od chwastów. Jednak warto unikać stosowania środków chemicznych, by nasze warzywa były jak najzdrowsze.
- Nawożenie ogrodu – najzdrowszym i najlepszym nawozem jest kompost lub obornik. Najlepiej założyć kompostownik, w którym gromadzi się resztki z ogrodu. Nawożenie organiczne powinno stanowić podstawę wzbogacania ogrodu. Nawozy mineralne są stosowane jedynie w ostateczności, pamiętając, aby odbywało się to racjonalnie i świadomie.
- Zwalczanie szkodników i chorób – pomimo najlepszej pielęgnacji rośliny mogą być ofiarami szkodników albo zmian chorobowych. Warto pamiętać, że uprawiamy warzywa na nasz stół. Warto więc stosować naturalne sposoby ochrony roślin przed chorobami i unikać środków chemicznych. Można stosować łatwe do przygotowania wywary lub napary z czosnku, cebuli skrzypu polnego do opryskiwania roślin.